Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının akabinde Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’nin arabuluculuğunda imzalanan Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı, bugün uzatılmaması durumunda sona eriyor. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, bahse ait açıklama yaparak, Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı’ndan çekilmesi halinde, Moskova için diplomatik maliyetin çok büyük olacağını söyledi.
Anadolu Ajansı’nın aktardığına nazaran, CBS News televizyon kanalındaki “Face the Nation” isimli programa konuk olan Sullivan, mutabakatın müddetinin bu gece dolacağına işaret ederek, “Vladimir Putin’in ne yapacağını öngöremiyorum. Son aylarda farklı sinyaller verdi. Rusya, muahededen çekilebilir ya da sürdürmeye devam edebilir” dedi.
‘BİZ, HER TÜRLÜ SENARYOYA KARŞI HAZIRLIKLIYIZ’
Jake Sullivan, Rusya’nın muahededen çekilmesi halinde dünyanın bunu “Rusya, sırtını global güneye, Afrika, Latin Amerika ve Asya’ya geri çevirdi” biçiminde nitelendireceğini kaydederek, “Bunun Rusya için diplomatik maliyetinin çok büyük olacağını düşünüyorum” sözlerini kullandı. Bunun kararını Putin’in vereceğinin altını çizen Sullivan, “Biz her türlü senaryoya karşı hazırlıklıyız ve Ukraynalılarla yakın çalışıyoruz” dedi.
NE OLMUŞTU
24 Şubat 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna savaşının global besin fiyatları üzerindeki tesirini azaltmak için Birleşmiş Milletler (BM), Rusya, Türkiye ve Ukrayna, 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da düzenlenen merasimle Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı’nı imzalamıştı. Daha evvel birkaç defa uzatılan mutabakatın müddeti, tekrar uzatılmazsa 17 Temmuz’da dolacak. Rus yetkililer, muahedenin uzatılması için bir mümkünlük görmediklerini belirtiyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, 4 Temmuz’daki açıklamasında, “Eylül 2022’den bu yana muhtaçlığı olan ülkelere bağışlanması planlanan 262 bin ton Rus gübresinden sadece iki parti sevkiyatı yapıldı. Gübrenin 20 bin tonu Malavi’ye, 34 bin tonu da Kenya’ya gönderildi. BM, bu hususlarda sessiz kalmaya devam ediyor. Batı’da ise besin ve gübre konusunda bile Rusya’ya yönelik yaptırımların hafifletilemeyeceği bildiriliyor. Bu şartlarda, müddeti 17 Temmuz’da sona erecek muahedenin devam ettirilmesi için rastgele bir neden yok” demişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise 10 Temmuz’da yaptığı açıklamada, BM’nin tüm eforuna karşın Karadeniz Tahıl Koridoru Muahedesi’nin ülkesiyle ilgili kısmının uygulanmadığını söylemişti. Lavrov, mutabakatın Ukrayna ile ilgili kısmının ticari projeye dönüştüğünü savunarak, Ukrayna limanlarından ihraç edilen toplam tahıl hacminin yüzde 3’ten azının Dünya Besin Örgütü (FAO) listesinde yer alan en yoksul ve muhtaç ülkelere gittiğini belirtmişti.