Gazze’de ateşkes ve rehine takası için geçen hafta Katar’da başlayan müzakerelerin Mısır’da sürmesi beklenirken, İsrail ve Hamas’ın mutabakata varılamamasıyla ilgili birbirlerini suçlaması umutları azaltıyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 7 Ekim’den bu yana 9. sefer ziyaret ettiği İsrail’in başşehri Tel Aviv’de İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Başbakan Binyamin Netanyahu ve İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile görüştükten sonra basına açıklamalarda bulundu. Blinken, Netanyahu’nun güncellenmiş ateşkes teklifini kabul ettiğini belirtirken, Hamas, Katar’da ABD’nin masaya koyduğu “yeni teklifi reddettiğini” açıkladı. İsrailli heyet Doha’dan ülkesine döndü.
NETANYAHU HAMAS’I SUÇLADI
Netanyahu ateşkesin önündeki pürüzün Hamas’ın itirazları olduğunu söylerken, geçtiğimiz hafta Katar’ın başşehri Doha’da tarafların bir ortaya geldiği sırada ABD’nin sunduğu “köprü önerisini” hatırlatan Blinken, Netanyahu’nun bunu kabul ettiğini belirterek şunları söyledi: “Şimdi Hamas’ın da birebirini yapması gerekiyor ve akabinde taraflar, arabulucular ABD, Mısır ve Katar’ın yardımıyla bir ortaya gelip bu mutabakat kapsamında verdikleri taahhütleri nasıl uygulayacakları konusunda süreci tamamlamalılar.”
ABD: SAVUNMAYA HAZIRIZ
Bölgedeki gergin atmosferi de yorumlayan Blinken, İran’ın İsrail’e yönelik muhtemel misillemesine de değindi. “Son haftalarda, artan gerginlikler göz önüne alındığında, bölgeye ek varlıklar konuşlandırdık” diyen Blinken, “bu varlıkların konuşlandırılmasının maksadı saldırganlığı kışkırtmak değil, caydırmaktır” dedi. ABD’li bakan ayrıca şayet İsrail’e atak olursa İsrail’i savunmaya büsbütün hazır olduklarını belirtti. Blinken’ın İsrail’in akabinde Mısır’a gitmesi bekleniyor.
İSRAİL’İN KOŞULLARI DAYATILIYOR
Öte yandan, kendilerine İsrail hükümetinin koşullarının dayatıldığını belirten Hamas ise, “Netanyahu’nun hâlâ bir mutabakata varmanın önüne mahzurlar koyduğu ve savaşı uzatmak maksadıyla yeni şartlar dayattığını öğrendik” halinde açıklama yaptı.
Teklifin “kalıcı bir ateşkes” ve İsrail’in Gazze Şeridi’nden büsbütün çekilmesi” hususlarını içermemesi, Hamas’ın itirazının sebeplerini oluşturuyor. Türkiye Dışişleri Bakanlığı da önceki gün, “Amerikalıların müzakerelerin gidişatına ait pembe bir tablo çizdiğini, fakat gerçekte durumun bu türlü olmadığı” açıklamasını yapmıştı.
MESELE MISIR SINIRI
Mısır medyasına nazaran uzlaşının önündeki en büyük pürüzü Philadelphi Koridoru oluşturuyor. Doha’da yapılan toplantılarda İsrail’in koridordaki asker sayısını kademeli olarak azaltmayı kabul ettiği; Hamas’ın bölgeden Gazze’ye silah ve mühimmat sokmasını engellemek için Kahire idaresinin ABD ile bir arada çalışacağı kaydedildi. İsrail, Philadelphi koridorunda asker bulundurmakta ısrar ediyor. Hamas ise İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nden büsbütün çekilmesini istiyor.
İKİ DEVLETLİ TAHLİLE İNANÇ KALMADI?
10 aydır süren Gazze Savaşı’nı sonlandırmak için ateşkes eforları devam ederken, Filistin krizinin kesin tahlili için ortaya atılan iki devletli formüle olan inanç azalıyor. 1990’ların sonundan 2010’a kadar yapılan anketler, İsrailliler ve Filistinlilerin büyük çoğunluğunun iki devletli tahlili desteklediğini gösterirken, iki halkta da modelin işe yarayacağına dair umutlar tükendi.
Haziran ayında yayınlanan bir PCPSR anketine nazaran, artık Filistinlilerin sadece yüzde 32’si iki devletli tahlile inanıyor. Pew Araştırma Merkezi tarafından mayıs ayında yayınlanan bir ankete göreyse, İsrailliler ortasında iki devletli barışa olan inanç, yüzde 19’a kadar düştü. İsrail’in Filistin topraklarında yasadışı yerleşimleri daima genişletmesi ve şiddet olayları yüzünden Filistinliler, uzlaşma bahtı görmekte zorlanıyor.